Om de begrotingsdoelstelling voor 2024 te halen kondigt de regering ook dit jaar weer een verhoging aan van de accijnzen op tabak. De nieuwe verhoging moet 50 miljoen extra opleveren, bovenop de 120 miljoen die de regering eerder al had aangekondigd. Het probleem is dat elke accijnsverhoging die de regering de voorbije jaren heeft doorgevoerd tot gevolg had dat de totale inkomsten uit tabaksfiscaliteit lager uitvielen dan het jaar voorheen. De vraag is maar of de regering eigenlijk wel beseft dat de citroen van de tabaksfiscaliteit stilaan compleet is uitgeperst. 

Een ezel stoot zich geen twee keer aan dezelfde steen. Deze regering blijkbaar wel. 

Enkele cijfers: 

• Eind 2022 bleek dat de inkomsten uit tabaksfiscaliteit maar liefst € 128 miljoen lager uitvielen dan die van het jaar 2021, en dit ondanks de hogere accijnzen. De zware accijnsverhoging die in 2022 werd ingevoerd had enkel tot gevolg dat steeds minder Belgische consumenten hun sigaretten en roltabak in eigen land kopen en zich bevoorraden in het buitenland of via illegale kanalen. 

• Hetzelfde scenario herhaalt zich ook in 2023. Eind september 2023, dus na drie trimesters van het jaar, bedroegen de overheidsinkomsten uit tabak 2,303 miljard. Dit is 250 miljoen minder dan eind september 2022 (toen de teller op 2,557 miljard stond). Nochtans had de regering in de begroting voorzien dat er eind 2023 maar liefst 120 miljoen meer inkomsten zouden zijn. Niemand die nog de illusie koestert dat deze doelstelling kan worden gehaald. 

• En toch lijkt de regering van plan om het parlement te laten geloven dat er volgend jaar nog eens 50 miljoen meer kan worden geïnd bovenop de 120 miljoen meerinkomsten die eerder al waren voorgespiegeld. Wie gelooft dit nog? 

• De meest recente studie (augustus 2023) in een longitudinaal onderzoek (sinds 2007) wijst uit dat 1 sigaret op 5 die in België wordt geconsumeerd niet in België werd aangekocht en dus ook helemaal geen accijns- en BTW inkomsten oplevert voor de Belgische schatkist. De Belgische fiscus mist hierdoor ca. € 845 miljoen aan inkomsten. 

• De overgrote meerderheid van die sigaretten werd illegaal ingevoerd vanuit landen waar sigaretten beduidend goedkoper zijn. Bijna de helft van alle ingevoerde sigaretten waarop in België geen belastingen worden betaald zijn afkomstig van Bulgarije (31%) en Turkije (16%). De invoer van goedkope sigaretten uit rechtstreekse buurlanden als Luxemburg en Duitsland is goed voor ca. van alle in het buitenland gekochte sigaretten. Ook Polen (4,8%) en Roemenië (3,6%) blijven belangrijke leveranciers van goedkope sigaretten aan de Belgische consument.

• De groeiende illegale handel in tabaksproducten wordt ook bevestigd door de opeenvolgende recordvangsten van illegale sigaretten in ons land. In 2021 werden 279 miljoen illegale sigaretten in beslag genomen. In 2022 was dit al opgelopen tot 347 miljoen. In 2022 werden ook niet minder dan 23 plaatsen ontdekt waar criminele organisaties illegale sigaretten produceerden of stockeerden. Deze cijfers bevestigen dat België langzaam maar zeker uitgroeit tot een heus productieland van illegale sigaretten. Kortere distributielijnen en een groeiende markt voor illegale tabaksproducten zijn de belangrijkste redenen voor deze ontwikkeling. Ondanks het feit dat de douanediensten steeds meer succes boeken valt te vrezen dat de in beslag genomen illegale sigaretten nog altijd maar het topje van de ijsberg vormen. (Bron: FOD Financiën, jaarverslag 2023) 

Cimabel, de Belgisch-Luxemburgse vereniging van tabaksbedrijven roept de regering op om een redelijk tabaksbeleid te voeren dat inzet op innovaties die voor de roker beduidend minder schadelijk zijn, zoals de e-sigaret, verhitte tabaksproducten en nicotinezakjes. In het Belgisch beleid worden deze innovaties echter nog steeds volledig miskend. De aankondiging van meerinkomsten door hogere tabaksaccijnzen, onder het mom van een krachtig anti-tabaksbeleid klinkt misschien nog goed voor de tribune, maar het is meer dan ooit een manifeste misleiding van het parlement, de belastingbetaler en de kiezer. 

• Facebook
• Twitter
• LinkedIn